آواندیا، خطر شکستگی استخوان را افزایش می دهد
9 سپتامبر 2015- درون استخوان همه ی ما چربی وجود دارد، اما دیابت موجب افزایش تجمع چربی درون استخوانها می شود. در مطالعه ی اخیر که توسط محققان دانشکده ی پزشکی UNCانجام گردید، دانشمندان نشان دادند برخی از داروهای دیابت بطور چشمگیری موجب افزایش چربی استخوانی شده و بنابراین خطر شکستگی استخوان را افزایش می دهند.
تصویر فوق استخوان رنگ آمیزی شده با اسمیوم را نشان میدهد. چپ: چربی استخوانی به دلیل ورزش کاهش یافته است، راست: میزان بالایی از تجمع چربی در استخوانهای موشی که تحت درمان با دوز بالایی از رزیگلیتازون یا آواندیا بوده است را می بینید. تصویر آخر در سمت راست نشان دهنده ی کاهش چربی استخوان همین موش به دلیل ورزش است.
نتایج این تحقیق درمجله ی Endocrinologyمنتشر گردید، دراین تحقیق مشخص شد انجام ورزش می تواند حجم چربی استخوان را که به دلیل مصرف دوز بالایی از داروی رزیگلیتازون (آواندیا) تجمع یافته است، کاهش دهد.
این نوع از داروها گزینه یا خط اول یا دوم درمان دیابت نوع 2 محسوب نمی شوند اما برخی بیماران از این داروها استفاده می کنند.
دکتر Stynerاستادیار پزشکی و نویسنده ی اول این مقاله می گوید: درحال حاضر داروهای دیگری در دست تولید هستند که مانند داروی Avandia مسیر مولکولی یکسانی را هدف قرار می دهند، ما معتقدیم پزشکان و بیماران باید از تأثیرات شدید دیابت و همچنین برخی داروهای خاص برسلامت استخوانها مطلع شوند.
براساس تحقیقات دکترStyner، رزیگلیتازون با افزایش فاکتور نسخه برداری مهم PPAR(peroxisome proliferator-activated receptor) موجب افزایش چربی استخوانی می شود. این فاکتور نسخه برداری بیان ژنهای خاص را درهسته ی سلول کنترل می کند.
اساسا، رزیگلیتازون، گلوکز را از جریان خون خارج کرده و به کنترل دیابت کمک میکند اما این گلوکز سپس درقطرات چربی ذخیره می شود. سایر محققان نشان دادند که برخی از این ذرات چربی در بافتهایی نظیر چربی شکمی ذخیره می شوند، اما آخرین تحقیقات دکتر Stynerنشان داد این دارو همچنین موجب تجمع چربی دراستخوان می شود.
دکتر Stynerمی گوید: درابتدا ازمیزان بالای چربی ذخیره شده دراستخوان به دلیل مصرف داروی رزیگلیتازون متعجب شدیم، تصاویر بسیار مبهوت کننده بود. مصرف این دارو در دوزهای بالا موجب تجمع مقادیر بسیار زیادی چربی در استخوان شده بود که به عقیده ی ما با انجام ورزش به هیچ وجه قابل برطرف شدن نبود، اما ورزش توانست تا ده درصد از چربی ذخیره شده در استخوان را بکاهد. این کاهش مشابه با تاثیر ورزش در زدودن چربی از استخوان موشهای تغذیه شده با رژیم پرچرب بود.
دکتر Stynerمی گوید: بسیاری از بیماران من از شنیدن تأثیرات معکوس برخی از داروهای دیابت بر استخوان ها متعجب شدند، البته دیابت به خودی خود باعث آسیب به استخوانها می شود. Avandiaبه دلیل عوارض جانبی مرتبط با قلب از حدود یک دهه پیش مورد بررسی قرار گرفته است. پزشکان هنوز هم می توانند این دارو را برای بیمارانشان تجویز کنند اما این دارو هم اکنون به اندازه ی قبل مشهور و پرطرفدار نیست. پسر عموی این دارو، یعنی پیوگلیتازون نیز همچنان در دسترس است. دانشمندان نشان داده اند این دارو نیز دارای عوارض جانبی کمی بر قلب می باشد. دکتر Stynerمی گوید: اما این دارو به عنوان خط اول یا دوم درمان دیابت بکار نمی رود.
همچنان داروهای دیگری در حال تولید و کسب مجوز ازطرف FDAهستند که از طریق مسیر PPARموجب کاهش قندخون می شوند این داروها به عنوان آگونیست های فاکتور رشد فیبروپلاست 21 معروف هستند.
دکتر Stynerمی افزاید: گزارشات اولیه نشان داد که همین نگرانی درمورد تجمع چربی دراستخوان درمورد داروهای جدید نیز وجود دارد، پزشکان وبیماران باید از این عارضه ی جانبی خطرناک مطلع شوند زیرا چربی استخوان به اندازه ی سایرچربیهای ذخیره شده در بدن معروف وشناخته شده نیست.
دکتر Stynerمی گوید: تحقیقات ما آغاز پژوهش در این زمینه است، مسلما با ذخیره ی بیشتر چربی دراستخوان، بافت استخوانی واقعی کاهش می یابد و خطر شکستگی استخوان افزایش خواهد یافت.
همه ی افراد در استخوانهای خود چربی ذخیره شده دارند، موضوع مهم مقدار ذخیره ی چربی در استخوان است.
دکتر Styner می گوید: دراستخوانها یک نوع سلول بنیادی، هم سلولهای استخوانی وهم سلولهای چربی را تولید می کند. پیش ازاین، دکتر Stynerاز یک تکنیک رنگ آمیزی جدید اسمیوم، برای تجسم تأثیر رژیم های غذایی پرچرب بر افزایش تجمع قطرات چربی دراستخوانهای موش استفاده کرد. همانطور که رژیم های غذایی پرچرب موجب افزایش چربی شکمی می شوند، میزان چربی ذخیره شده در استخوانها را نیز افزایش می دهند.
البته هم اکنون تئوریهای مختلفی درمورد چگونگی افزایش چربی استخوان بوسیله ی رژیم غذایی پرچرب و چگونگی کاهش آن بوسیله ی انجام ورزش ارائه شده است.
دکتر Stynerمی گوید: ورزش ممکن است با تحریک سلولهای بنیادی مغز استخوان، به تولید تعداد بیشتری سلول استخوانی به جای سلولهای چربی کمک کند یا شاید ورزش سبب شود بدن چربی اضافه را به عنوان سوخت برای تولید انرژی بسوزاند.
اومی افزاید: ممکن است چربی استخوانی نوع دیگری از ذخیره ی چربی باشد و شاید این نوع چربی یک ذخیره ی خوب انرژی برای انجام اعمالی در سلولهای استخوانی باشد که برای قویتر شدن استخوانها لازم است، در هر صورت ورزش می تواند به سلامت استخوان ها کمک کند.
گروه تحقیقاتی دکتر Stynerیک چرخ مدور را برای دویدن موشها در قفس آنها قرار دادند. موشها که بطور طبیعی موجودات دونده ای هستند درطول شب چندین مایل بروی این چرخ می دوند. سپس دانشمندان به بررسی تأثیر دویدن بر توده ی استخوانی این حیوانات پرداختند. تصاویر تهیه شده با رنگ آمیزی اسمیوم نشان داد حتی در دوز بالای داروی قدرتمندی مانند رزیگلیتازون میزان چربی تجمع یافته موشهایی که به ورزش پرداخته بودند، کاهش چشمگیری می یابد.
دکتر Stynerمی گوید: یافته های ما را نمی توان هنوز مستقیماً برای انسان تعمیم داد. برای انسانها دویدن یک پدیده ی طبیعی نیست اما ما همچنان به بیمارانی که درمعرض خطر کاهش سلامت استخوان هستند انجام ورزش های مناسب را توصیه می کنیم، یکی از ورزشهای پیش فرض، راه رفتن به مدت طولانی است.
دکتر Stynerامیدوار است باهمکاری محققان ورزشی دردانشگاه UNCبتوانند از تکنولوژی پیشرفته ی MRIبرای تصویربرداری از تأثیرات ورزش بر سلامت استخوانهای افراد دیابتی که از این نوع داروها استفاده می کنند، بهره گیرند.